Sinds een aantal jaren hebben we in onze Emmaüsparochie een zogenaamde uitvaarttelefoon. Begrafenisondernemers of andere parochianen bellen naar deze telefoon om een overlijden te melden en een kerkelijke uitvaart te regelen.
De eerste maanden van 2023 voelden we dat die telefoon druk gebruikt werd. Tijd om eens wat cijfers op een rijtje te zetten.
Uitvaarten voor, tijdens en na Corona
In de eerste vier maanden van dit jaar waren er in de drie kerken van onze Emmaüsparochie niet minder dan 48 uitvaarten. Dat aantal is precies 10 uitvaarten meer dan in dezelfde periode van 2022.
Die stijgende trend nemen we waar vanaf januari 2023, toen we niet minder dan 17 uitvaarten te verwerken kregen. En dat terwijl we in december van vorig jaar 9 uitvaarten hadden en in november 5.
Waar die stijgende trend vandaan komt, kunnen we niet echt verklaren. Maar we moeten terugkeren naar 2019 om aan een vergelijkbaar aantal te komen: in 2019 waren er de eerste vier maanden van het jaar 49 uitvaarten, eentje meer dan dit jaar dus.
Corona is er wellicht niet vreemd aan dat de cijfers zo fluctueren. Hoewel begrafenissen altijd plaats mochten blijven vinden in de kerk, deed wel ‘s het gerucht de ronde dat dit niet zo was. Het aantal uitvaarten daalde daardoor sterk.
Zo hadden we in het eerste kwartaal van 2020 (met anderhalve maand lockdown erbij) 33 uitvaarten, in de eerste maanden van 2021 28 uitvaarten en in dezelfde periode van 2022 38 uitvaarten.
Tegen de trend in
Om een lang verhaal kort te maken: we zitten momenteel voor de eerste vier maanden van dit jaar ongeveer op hetzelfde aantal uitvaarten als voor corona.
Dat lijkt een fait divers, maar het is wel opvallend omdat het ingaat tegen de trend die je overal in de Vlaamse kerken ziet: meestal neemt het aantal kerkelijke uitvaarten daar immers nog altijd sterk af. Bij ons dus niet.
Voor de volledigheid nog even het aantal uitvaarten voor het hele jaar 2022, want het totaalcijfer is natuurlijk niet zomaar een verhaal van vermenigvuldigen van het aantal maanden. In 2022 hadden we in totaal 101 uitvaarten, 8 minder dan het jaar voordien, maar wel 16 meer dan in 2020.
In 2019 hadden we 122 uitvaarten. Het is niet onmogelijk dat we in 2023 ook dat aantal bereiken.
Aantal huwelijken blijft beperkt
Terwijl het aantal uitvaarten goed stand houdt, blijft het aantal huwelijken beperkt. Ook hier had corona natuurlijk een bepaalde invloed, maar 2 op een heel jaar is toch wel erg weinig. Veel verschillen met de voorgaande jaren zijn er evenwel niet: in 2021 waren er 3 huwelijken, in 2020 eentje.
Dopen: een apart verhaal
Voor het eerst sinds jaren waren er in 2022 meer dan 100 dopen in onze Emmaüsparochie, om precies te zijn 105. Dat ligt een stuk boven het gemiddelde van de laatste jaren. We hebben hier duidelijk te maken met een inhaalbeweging, want in de coronaperiode werden vele doopsels noodgedwongen uitgesteld. Zo waren er in 2020 slechts 39 dopen en In 2021 79, wat toch al iets normaler is.
Ter vergelijking: in 2019 waren er 77, en 86 in 2018.
Eerste communie
De eerste communievieringen en vormsels kregen de voorbije jaren ook heel wat te verduren door corona. In 2020 was er in de meimaand een volledige lockdown en we moesten de vieringen verschuiven naar oktober van dat jaar. Voor de eerste communie haakten er toen toch wel enkelen af.
Want terwijl we in 2019 nog 148 kindjes hadden die hun eerste communie deden, waren er dat in 2020 slechts 128. In 2021 en 2022 telden we telkens weer 148 eerstecommunicanten – van toeval gesproken-, een aantal waar we nog altijd fier op mogen zijn!
Vormsel
Het beeld bij de vormselvieringen is iets genuanceerder. Terwijl we in 2019 nog 182 vormelingen telden in onze vijf kerken, aangevuld met 13 uit het Buitengewoon onderwijs, waren dat er in 2020 in Sint-Baafs en Sint-Michiel samen 141 en 19 uit het buitengewoon onderwijs.
De overstap van vijf kerken naar twee was toen een rechtstreeks gevolg van corona, want we wilden de vieringen ook streamen zodat mensen die de dienst niet ter plaatse mochten bijwonen, die thuis konden volgen. En streamen in twee kerken was een stuk minder duur dan in 5 kerken…
In 2021 daalde het aantal vormelingen tot 126, en 10 uit het Buitengewoon onderwijs, in 2022 hadden we weer een stijging naar 146, en 23 uit het Buitengewoon onderwijs…
Wellicht gaan we pas de komende jaren echt zien wat de trend nu is voor deze vieringen met jongeren. In elk geval hebben wij geen reden tot klagen, want de cijfers zijn nog altijd heel mooi!
Weekendvieringen
We blijven realist: het aantal regelmatige kerkgangers voor de wekelijkse vieringen neemt de laatste jaren verder stilletjes af. Mensen mochten in coronatijd ook lang niet komen naar diensten, en de stap terug nadien was voor een aantal onder hen te groot.
Velen waren intussen ook een stuk ouder geworden en waren het gewoon geraakt om thuis de vieringen op televisie te volgen.
Positief is wel dat na de sluiting van Sint-Godelieve en Sint-Willibrord in juni 2022 niet echt een massa mensen helemaal hebben afgehaakt. Tenzij natuurlijk de mensen die door hoge leeftijd niet meer kunnen, maar dat heeft niets te maken met die sluitingen.
Als Emmaüsgangers blijven we mensen onderweg, en die vinden echt wel de weg naar onze andere kerken.
Feestdagen
De dalende trend bij het aantal regelmatige kerkgangers zien we ook in vieringen op feestdagen, maar toch hebben we ook hier helemaal geen slecht gevoel bij. In 2020 waren er geen kerstvieringen, en dat werd door velen erg gemist.
In 2021 mochten we voor de kerstvieringen weer meer dan 580 mensen verwelkomen, en dat deed deugd. In 2022 telden we zelfs bijna 790 kerkgangers met Kerstmis!
Dat is natuurlijk niet te vergelijken met de pre-coronatijd, toen we meer dan 1000 mensen hadden voor de kerstvieringen, maar dat is intussen meer dan 3 jaar geleden en er is veel veranderd in die tijd…
Trouwens, de Paasvieringen van 2023 leverden ook wel een mooi cijfer van aantal aanwezigen op…
Maar die statistieken zijn voor begin 2024…