Tijdens de eucharistievieringen van vorig weekend heeft het Emmaüsteam de grote lijnen van zijn Kerkenplan bekendgemaakt. En die zijn echt wel ingrijpend, want op langere termijn zou geen enkele van de vijf bestaande parochiekerken in gebruik blijven. In de loop van de eerstkomende jaren zouden zij gaandeweg aan de eredienst onttrokken worden, want het Emmaüsteam opteert voor een volledig nieuwe kerk met bijbehorende infrastructuur. Een definitieve beslissing hierover zal later genomen worden met goedkeuring van het bisdom Brugge en het Brugse stadsbestuur, waarmee het Emmaüsteam in gesprek zal treden.
Uiteraard houdt deze keuze rekening met de te voorziene verdere daling van het aantal kerkgangers en het gegeven dat er straks maar één priester overblijft voor de hele Emmaüsparochie. Alle vijf de kerken in gebruik houden is geen realistische optie. Maar precies die omstandigheden bieden de Emmaüsparochie een uitgelezen kans om datgene te realiseren wat wij ten gronde willen: een nieuwe kerkcampus die tegemoetkomt aan de behoeften en de eisen van de huidige tijd voor een transparante en sterke aanwezigheid van christendom en Kerk in de samenleving.
Liever dan voor een zachte oplossing met bijvoorbeeld de sluiting van één of twee kerken te gaan, stelt het pastoraal team van de Emmaüsparochie meteen een oplossing ten gronde voor, een oplossing die meteen ook de beste kansen voor de toekomst biedt. Die bestaat in het samenbrengen van alle liturgische vieringen in één kerk.
Nieuwe campus op een centrale plaats
Maar geen enkele van de vijf bestaande kerken blijkt geschikt om alle functies te bundelen die van deze enige parochiekerk verwacht mogen worden. Er moeten bijvoorbeeld zowel vieringen voor een ruimer publiek (uitvaarten, feestvieringen,…) als intiemere vieringen (doop, huwelijk, gebedsviering, uitvaart in intieme kring,…) plaats in kunnen vinden.
Daarom wil de Emmaüsparochie de uitdaging aangaan om een nieuwe kerk te bouwen. Niet alleen een kerk, maar daarbij ook alle infrastructuur die de Emmaüsparochie nodig heeft om als levende kerkgemeenschap te functioneren, met vergaderaccomodatie, ontvangstruimte en parochiaal secretariaat. Die nieuwe campus zou op een vrij centrale plaats komen, op de grens tussen de deelgemeenten Sint-Andries en Sint-Michiels, op grond die nu nog eigendom is van de vzw Gezondheidszorg ‘Bermhertigheid Jesu’ en naast het Psychiatrisch Ziekenhuis Onze Lieve Vrouw ligt.
Er zou gekozen worden voor hoogstaande architectuur voor zowel de kerk als de hele campus, en een artistiek hedendaags gezicht. Daarvoor denkt de Emmaüsparochie aan een architectuurwedstrijd.
De vijf bestaande kerken herbestemmen
Een nieuw te bouwen parochiekerk maakt het mogelijk vier van de vijf bestaande parochiekerken te onttrekken aan de eredienst. Door hun architectuur kunnen de jongste twee kerken, dat zijn Sint-Godelieve en Sint-Willibrord, makkelijk herbestemd worden. Ook voor de kerken van Sint-Michiel en Sint-Baafs zou een oplossing gezocht worden in één of andere vorm van herbestemming. Dat zal gebeuren in samenspraak met het bisdom Brugge en het Brugse stadsbestuur.
De vijfde parochiekerk, die van Sint-Andreas en Sint-Anna, is een beschermd monument en wordt omringd door een kerkhof. Omdat het moeilijk is deze kerk een andere bestemming te geven voorziet het Emmaüsteam de mogelijkheid om deze kerk enkel in gebruik te houden als kerk waar uitvaartdiensten kunnen plaatsvinden. Maar de stad Brugge kan voor een andere invulling kiezen. Deze kerk komt evenwel niet langer in aanmerking als parochiekerk voor de Emmaüsparochie.
Kosten voor de gemeenschap terugdringen
De sluiting van de vijf bestaande parochiekerken zou de kosten voor de gemeenschap op termijn spectaculair doen dalen. Het stadsbestuur draagt immers de werkings-, personeels- en investeringskosten voor alle parochiekerken. Bovendien zou voor de nieuwe campus geïnvesteerd worden in duurzame bouwtechnieken met verwarmings- en klimatisatie-apparatuur die de energiekost terugbrengt tot een fractie van de huidige.
Wie zal dat betalen?
De financiering van de nieuwe Emmaüscampus zou gebeuren met de opbrengst van de herbestemming van vier van de vijf parochiekerken en de valorisering van overige bezittingen van de kerkbesturen. Er zal ook met het stadsbestuur gepraat worden over de recuperatie van de bespaarde werkings- en investeringstoelagen gedurende een aantal jaren.
Er zal zeker ook gewerkt worden met crowdfunding, waarbij parochianen en organisaties financieel kunnen bijdragen voor de realisatie van de nieuwe infrastructuur. En samenwerking met gelijkgestemde partners voor het realiseren van een deel van het project wordt niet uitgesloten.
En intussen…
De besluitvorming rond de nieuwe campus en de uiteindelijke realisatie ervan zullen uiteraard enkele jaren duren. Als het plan doorgaat zullen in de jaren die aan de opening van de nieuwe parochiekerk voorafgaan gaandeweg enkele van de huidige parochiekerken gesloten moeten worden. De volgorde en de timing daarvan hangt geheel af van de noden en de mogelijkheden. Er is daar nog geen enkele beslissing over genomen, er ligt zelfs nog geen enkel plan voor klaar. Hoe dan ook, de overgang moet geleidelijk gerealiseerd worden, de Emmaüsparochie laat haar vijf kernen niet in de kou. Zij zal in elke huidige kerk de pastoraal en de vieringen blijven verzorgen tot in de puntjes, tot op de laatste dag dat iedere kerk open is.
Over iedere verdere stap (definitieve beslissingen, herbestemming van kerken en onttrekken ervan aan de eredienst, de keuze van architect en van het nieuw gebouw,…) zullen wij telkens open en transparant communiceren.
Infomoment in alle vijf de kernen
Dat dit Kerkenplan van het Emmaüsteam vragen en bedenkingen zal oproepen ligt voor de hand. Daarom vindt komende week in elk van onze vijf kernen een infomoment plaats waarop pastoor Filip Vanbesien en leden van het Emmaüsteam toelichting bij het plan zullen geven en er alle ruimte zal zijn voor vragen en bedenkingen. Iedereen is er hartelijk voor uitgenodigd, we hopen dat zoveel mogelijk mensen van die kans gebruik zullen maken.
Om iedereen te kans te geven erbij te zijn vinden een paar van die infomomenten plaats in de namiddag en andere ‘s avonds. Hier het overzicht van deze vijf infomomenten:
- op maandag 21 januari om 19 uur in Valkenburg, het parochiaal centrum van Sint-Baafs
- op dinsdag 22 januari om 14 uur in Onze Ark, het parochiaal centrum van Sint-Godelieve
- op woensdag 23 januari om 19 uur in Huize Wellecome, het parochiaal centrum van Sint-Andries
- op donderdag 24 januari om 19,45 uur in de Sint-Willibrordkerk, aansluitend op het Oasemoment
- op vrijdag 25 januari om 14 uur in de Weekkapel van de Sint-Michielkerk.
pastoor Filip Vanbesien
en het voltallige Emmaüsteam
Lees of download de tekst waarin het Emmaüsteam zijn Kerkenplan voor de Emmaüsparochie toelicht.
Lees of download de homilie waarin het Kerkenplan aangekondigd is in de weekendvieringen op 12 en 13 januari 2019.